Stock là gì? Các loại của cổ phiếu – Phần 1
Khi tham gia vào con đường đầu tư chứng khoán, những thuật ngữ chuyên ngành là những thứ mà người mới cần phải nắm rõ. Cổ phiếu là gì? Có các loại cổ phiếu nào? Hiểu rõ những điều cơ bản này sẽ giúp việc đầu tư của các trader tốt hơn thuận. Sau đây, Gocdautu sẽ cung cấp những thông tin liên quan về stock thông qua bài viết dưới đây.

Cổ phiếu là gì?
Cổ phiếu là một loại chứng khoán vốn xác nhận quyền sở hữu của các trader đối với một phần doanh nghiệp. Nắm giữ cổ phiếu điều này có nghĩa là trader đang góp vốn vào doanh nghiệp đó. Khi đó, trader có quyền được nhận cổ tức tương đương với số vốn góp, có quyền biểu quyết đối với những quyết định của doanh nghiệp.

Đầu tư cổ phiếu là hình thức mua đi bán lại những mã chứng khoán nhằm mang về lợi nhuận dựa trên các thời điểm chênh lệch giá. Nếu nắm giữ số lượng cổ phiếu đủ lớn ( hay còn gọi là cổ phần) thì chủ sở hữu được xem là cổ đông của công ty đó.
Phân loại cổ phiếu
Theo đối tượng sở hữu
- Cổ phiếu ghi danh: là loại cổ phiếu ghi rõ tên người sở hữu. Việc chuyển nhượng cổ phiếu đối với hình thức này tương đối phức tạp, các trader cần hoàn thiện những thủ tục theo đúng quy định của pháp luật.
- Cổ phiếu vô danh: là loại cổ phiếu không ghi tên người sở hữu. Các trader có thể tự do chuyển nhượng cổ phiếu vô danh mà không cần hoàn thiện những thủ tục pháp lý liên quan.
Theo hình thức sở hữu
Cổ phiếu thường
Cổ phiếu thường (hay cổ phiếu phổ thông – tiếng Anh là Common Stock) là loại cổ phiếu phổ biến nhất của một doanh nghiệp, được sở hữu do cổ đông phổ thông của doanh nghiệp. Phần lớn các cổ phiếu được giao dịch trên thị trường hiện nay đều là loại cổ phiếu này.Đây được gọi là xác nhận quyền sở hữu của cổ đông đối với một phần vốn công ty. Ưu điểm của cổ phiếu thường là chủ sở hữu có tất cả quyền lợi như nhận cổ tức và được can thiệp đến những hoạt động kinh doanh.

Cổ phiếu ưu đãi
Cổ phiếu ưu đãi (tiếng Anh là Preferred Stock) là loại cổ phiếu mang đến các ưu đãi cho người sở hữu. Nhưng loại cổ phiếu này cũng có các hạn chế so với cổ phiếu phổ thông.

Hiện nay trong thị trường forex có 5 loại cổ phiếu ưu đãi như sau:
- Cổ phiếu ưu đãi thông thường: Các trader sẽ nhận được một số ưu đãi như được hưởng thêm cổ tức, có nhiều quyền biểu quyết hơn.
- Cổ phiếu ưu đãi tích lũy: là loại cổ phiếu có thể đảm bảo lượng cổ tức mà cổ đông được nhận. Với trường hợp tình hình kinh doanh của công ty gặp khó khăn, không thể chi trả đầy đủ cổ tức cho cổ đông thì số cổ tức còn thiếu sẽ được cộng dồn và trả bù.
- Cổ phiếu ưu đãi tham dự: là loại cổ phiếu hỗ trợ chủ sở hữu nhận thêm cổ tức khi doanh nghiệp có được mức kinh doanh hiệu quả.
- Cổ phiếu ưu đãi có thể mua lại: là cổ phiếu mà doanh nghiệp có thể mua lại từ các trader bất kỳ lúc nào.
- Cổ phiếu ưu đãi có thể chuyển đổi: đây được xem là loại cổ phiếu cho phép người sở hữu chuyển đổi cổ phiếu ưu đãi đang nắm giữ sang loại cổ phiếu khác .
Cổ phiếu quỹ
Cổ phiếu quỹ là loại cổ phiếu được sở hữu do chính doanh nghiệp phát hành nó. Khối lượng cổ phiếu quỹ được mua lại sẽ không được tính đến lượng cổ phiếu lưu hành.

Cổ phiếu quỹ thôgn thường được mua với một vài mục đích như sau:
- Phát hành cổ phiếu ESOP cho tất cả cán bộ nhân viên cyar công ty
- Kích cầu thị trường để bình ổn giá cổ phiếu lúc mà thị trường đi xuống.
- Đảm bảo lợi ích cho cổ đông hiện hữu (khối lượng cổ phiếu lưu hành giảm đi làm cho một vài chỉ số như ROE, EPS tăng lên).
Nhưng việc thu mua cổ phiếu quỹ cũng có một vài quy tắc, quy định cụ thể như lượng cổ phiếu tối đa được mua và điều kiện để có thể mua – bán.
Cổ phiếu penny
Cổ phiếu penny là nhóm cổ phiếu có mệnh giá nhỏ, thông thường chỉ khoảng dưới mức 10.000đ/cổ phiếu. Và thường được phát hành do các doanh nghiệp nhỏ, có mức vốn hoá dưới 1.000 tỷ đồng.

Đặc điểm nổi bật nhất của nhóm cổ phiếu penny là sự biến động giá mạnh mẽ. Do có giá thấp và được phát hành của doanh nghiệp nhỏ, vì vậy các cổ phiếu này có thể tăng giá rất nhanh nếu cá nhân doanh nghiệp có nhiều thông tin, tin tức tốt. Chính vì thế, nhiều cổ phiếu penny được giao dịch với mục đích đầu cơ.
Nhưng cũng vì được phát hành của công ty nhỏ nên nhưng thông tin được công khai thường không quá chỉn chu. Bên cạnh đó, những doanh nghiệp này cũng gặp nhiều rủi ro phá sản hay kinh doanh thua lỗ hơn những công ty lớn. Do đó, những cổ phiếu penny thường được sử dụng với mục đích để lướt sóng hơn là đầu tư dài hạn.
Cổ phiếu blue chip
Cổ phiếu blue chip là các cổ phiếu được phát hành bởi những doanh nghiệp có vốn hoá lớn (trên 10.000 tỷ). Đặc điểm nổi bật nhất của những mã cổ phiếu này là tính ổn định và thanh khoản cao, cổ phiếu ít khi có biến động quá mạnh mẽ.

Cùng với đó thì lợi nhuận ngắn hạn mà cổ phiếu blue chip mang đến cũng không quá lớn. Đây là loại cổ phiếu thích hợp để đầu tư dài hạn hơn là lướt sóng.
Cổ phiếu ESOP
ESOP (có tên tiếng Anh đầy đủ là Employee Stock Ownership Plan) là loại cổ phiếu đặc biệt được phát hành dành riêng cho cán bộ nhân viên có nhiều đóng góp với doanh nghiệp. Thường các cổ phiếu ESOP được phát hành sẽ có mức giá ưu đãi hơn rất nhiều so với thị trường chung.

Phát hành ESOP có thể đem lại nhiều lợi ích cho cả doanh nghiệp lẫn cho cả nhân viên. Từ đó, công ty có thể giữ chân được những nhân viên có năng lực. Đồng thời, nhân viên cũng có được sự công nhận từ công ty, mang lại lợi nhuận trong dài hạn. Nhưng hiện nay không có nhiều doanh nghiệp ở Việt Nam thực hiện chính sách này nữa.
Cổ phiếu OTC
Cổ phiếu OTC là loại cổ phiếu được giao dịch phi tập trung, có nghĩa là không có bất kỳ một sàn hoặc thị trường cụ thể nào được xây dựng làm trung gian. Mọi hoạt động giao dịch cổ phiếu được thực hiện thông qua sự trao đổi giữa người mua và người bán.

Những cổ phiếu OTC thường thuộc về những doanh nghiệp vừa và nhỏ, chưa được niêm yết ở sàn chứng khoán. Việc giao dịch cổ phiếu OTC được thực hiện theo nguyên tắc “thuận mua, vừa bán”. Không có bất kỳ một giới hạn cụ thể nào về giá hay khối lượng giao dịch.