Những sai lầm thường gặp khi đầu tư chứng khoán – Phần 2
Khi đầu tư cổ phiếu, chứng chỉ quỹ, bạn cần phải biết phân tích và dự báo diễn biến thị trường mới có thể tối ưu hoá hiệu quả. Tuy nhiên không phải ai cũng có thể làm tốt điều trên để không mắc lại các sai lầm. Sau đây, Gocdautu đưa tới cho bạn biết về một vài sai lầm hay mắc khi đầu tư nhằm phòng ngừa và giảm thiểu thiệt hại.
Tìm hiểu thị trường không đúng cách
Nhiều nhà đầu tư hay có thói quen tin theo những nhận định và phương pháp phân tích của một số trang web hoặc diễn đàn/forum đầu tư. Số khác thường dựa trên các dự đoán của mình trong những tình huống “có vẻ quen thuộc” và hành động theo kinh nghiệm trước đó.
Điều này có thể sẽ mang đến kết quả, nhưng nó không đưa tới kết quả chính xác và toàn diện trong một giao dịch. Nhà đầu tư cần phải biết kiểm chứng bằng những thông tin được nghiên cứu phân tích thực tiễn trước khi có bất cứ giao dịch mua bán nào.
Giao dịch không có kế hoạch
Các nhà đầu tư mới dễ bị thuyết phục huỷ bỏ kế hoạch hành động ngay khi có một ngày giao dịch thất bại. Đây là một sai lầm, nhưng một kế hoạch hành động rõ ràng sẽ là cơ sở đối với bất cứ nhà đầu tư mới nào. Một ngày giao dịch thất bại không có nghĩa là kế hoạch bị sai lầm, chỉ vì thị trường không đi theo hướng tích cực trong khoảng thời gian nhất định.
Để có một kế hoạch tốt, nhà đầu tư nên thống kê những hoạt động chi tiết khi gia nhập thị trường chứng khoán như mục tiêu, lời hứa về thời gian và tổng số tiền cụ thể bạn sẽ sử dụng.
Ngoài ra, muốn quá trình lên kế hoạch tốt hơn nữa, bạn nên có một cuốn nhật ký giao dịch, lưu lại toàn bộ những suy nghĩ, ý tưởng, dự báo về tương lai và lịch sử hành động. Việc ghi chép sẽ giúp bạn học tập được các thất bại của bản thân và rút ra chiến lược tốt hơn nữa cho mình.
Quá phụ thuộc vào phần mềm
Với sự cạnh tranh từ những người trung gian cùng sự tiến bộ của công nghệ, các phần mềm giao dịch đã cung cấp khả năng phân tích và tùy biến linh hoạt để đáp ứng với yêu cầu từng nhà đầu tư. Lợi ích của phần mềm giao dịch này là cho phép trader dễ dàng tiến hành các giao dịch nhanh chóng hơn so với những phương pháp truyền thống và giúp không chịu chi phối về cảm xúc & tâm lý khi mua bán.
Tuy nhiên, những hệ thống mua bán dựa trên thuật toán thông thường sẽ phản ứng theo cảm xúc và ít khả năng phân tích tình hình tùy chỉnh bằng con người. Nếu xu hướng thị trường/vùng giá bị phá vỡ đột ngột, hệ thống này sẽ khiến nhà đầu tư bỏ lỡ những cơ hội tốt nhằm tìm kiếm lợi nhuận.
Không cắt lỗ
Khi mua bán thua lỗ, nhà đầu tư hay có tâm lý liều lĩnh, mạo hiểm với mong muốn cứu vớt tình hình. Tuy nhiên, đây là một lỗi nghiêm trọng và việc không cắt lỗ sẽ có thể khiến bạn mất tất cả.
Các điểm kết thúc lỗ sẽ giảm thiểu thiệt hại của nhà đầu tư. Ngoài lệnh cắt lỗ, nhà đầu tư cũng có thể đặt lệnh chốt lãi với một giới hạn giá định trước và sau đó sẽ đóng cửa giao dịch của mình ngay để bảo đảm một khoản lợi nhuận nhất định.
Số vốn quá lớn
Khi tin tưởng rằng thị trường sẽ vẫn phát triển theo chiều hướng có lợi, những trader có tính cách liều lĩnh sẽ mong muốn đổ thêm tiền nhiều hơn nữa vào đầu tư. Tuy nhiên, nhà đầu tư nên biết rằng lợi nhuận luôn song hành với rủi ro và việc mở rộng quy mô vốn có thể đem lại lợi nhuận cao hơn nhưng cũng sẽ khiến gia tăng rủi ro mất tiền.
Hãy quyết định phân bổ danh mục và tổng mức đầu tư theo tỷ lệ thích hợp nhằm tránh rủi ro cao nhất có thể chịu đựng, miễn là tuân thủ theo kế hoạch vốn ban đầu đã đề ra.
Đa dạng hoá danh mục đầu tư nhưng không có kế hoạch
Đa dạng hoá danh mục đầu tư có thể coi là biện pháp hạn chế khả năng dòng vốn chảy trừ trường hợp giá trị tài sản sụt giảm. Tuy nhiên, việc tạo ra nhiều vị thế trong cùng 1 thời gian ngắn với mục đích mở rộng danh mục không phải là lựa chọn thông minh.
Bạn sẽ phải làm nhiều công việc khác nhau ví dụ như cập nhật thêm những thông tin và sự kiện có thể khiến thị trường thay đổi, điều này cũng sẽ khiến cho người mới tham gia trở nên mệt mỏi vì khi ấy tất cả các vị thế được tạo ra sẽ không phát huy tác dụng.
Không có sự hiểu biết về đòn bẩy
Đòn bẩy thông thường sẽ cho phép trader tìm kiếm một khoản đầu tư tại các công ty chứng khoán nhằm mở rộng một vị trí. Các trader sẽ trả khoản đầu tư này còn gọi là chiết khấu. Khoản đầu tư thông thường sẽ chiếm 1 tỷ lệ nhỏ so với tổng giá trị của vị thế đó.
Giao dịch với đòn bẩy tạo nên một triển vọng tốt với nhà đầu tư khi họ gia tăng thu nhập với 1 khoản vốn đầu tư nhỏ. Tuy nhiên, nếu các nhà môi giới có kỹ năng hạn chế sử dụng đòn bẩy quá mức thì những khoản thiệt hại sẽ xảy ra khiến họ mất hết cả khối tài sản.
Vì vậy, nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ các cơ chế vận hành của đòn bẩy tài chính để lựa chọn loại đòn bẩy thích hợp với năng lực quản trị rủi ro của mình. Các nhà đầu tư mới cũng chọn mức đòn bẩy thấp hơn những nhà đầu tư có kinh nghiệm nhiều năm.
Không nghiên cứu về tỷ lệ rủi ro trên lợi nhuận
Nếu bạn có tỷ lệ rủi ro trên lợi nhuận là 2:1, có nghĩa là bạn có cơ hội thu về 2 USD nhưng với mỗi 1 USD bạn sẽ mất trắng do thất bại. Tỷ lệ thua lỗ trên lợi nhuận là yếu tố quan trọng các nhà môi giới cần xem xét, bởi nó cho phép họ xác định mức lợi nhuận sau cùng có tương xứng với việc thu hồi vốn hay không.
Tỷ lệ phần lãi trên lỗ cũng phụ thuộc vào giá trị của chúng. Các nhà môi giới kinh nghiệm có khuynh hướng thận trọng hơn với thị trường và lựa chọn mua bán những cổ phiếu có giá trị thấp. Các trader mới luôn muốn tránh khỏi những nơi có rủi ro cao và hay lựa chọn loại tài sản có độ an toàn thấp hơn cổ phiếu, trái phiếu.
Quá tự tin sau khi có lợi nhuận
Sau một vị thế có lãi, sự phấn khích sau thành công của người chiến thắng sẽ khiến nhà đầu tư trở nên không khôn ngoan. Họ sẽ lao vào một vị trí khác với khoản tiền mới có ngay sau khi có lãi mà không làm một phân tích thích hợp. Quyết định như vậy sẽ dẫn đến rủi ro và có nguy cơ khiến nhà đầu tư đốt tiền.
Để ngăn chặn điều này xảy đến, nhà đầu tư nên theo đúng kế hoạch mình đã đề ra. Nếu một vị thế không sinh được lãi thì điều này chứng tỏ kế hoạch của bạn đang sai, và bạn nên xem xét kỹ những phân tích và dự đoán trước đó để tiếp tục theo đuổi mục tiêu của mình, thay vì từ bỏ nó và làm lệch hướng thị trường.
Không làm chủ được cảm xúc
Giao dịch cảm xúc không phải là một giao dịch khôn ngoan. Những cảm xúc, ví dụ như vui mừng về một ngày giao dịch tốt đẹp hay buồn bã vì một ngày giao dịch thất bại sẽ khiến cho người ta dễ dàng rời bỏ kế hoạch đầu tư mới.
Khi không chiến thắng nổi cảm xúc của mình, họ có xu hướng thiết lập những vị thế mới mà không có sự hỗ trợ nào hay các phân tích phù hợp.
Do đó, điều quan trọng là nhà đầu tư phải nhất quán với mục tiêu giao dịch, tuân theo kế hoạch trước, không đưa ra các quyết định dựa trên phân tích cơ bản và phân tích kỹ thuật.
Kết luận
Trên đây là một số sai lầm mà các nhà đầu tư khác cũng sẽ mắc phải khi mới gia nhập thị trường chứng khoán. Tích luỹ kiến thức và kinh nghiệm sẽ là chìa khoá vàng để chiến thắng thị trường chứng khoán và thu lợi nhuận từ đó.
