Mô hình Harmonic là gì? Các đặc điểm và cách giao dịch hiệu quả với mô hình – Phần 1
Mô hình Harmonic là mô hình giá nâng cao tương đối khó để xác nhận nên không được các trader hay sử dụng trong phân tích kỹ thuật. Tuy nhiên, theo những chuyên gia nếu hiểu rõ bản chất thực sự của mô hình giá Harmonic và biết cách áp dụng thì nó cung cấp tín hiệu chuẩn xác. Vậy mô hình Harmonic là gì? Các đặc điểm và cách giao dịch như thế nào. Hãy cùng Gocdautu tìm hiểu qua bài viết sau đây.

Mô hình Harmonic là gì?
Mô hình Harmonic (Harmonic Pattern) là mẫu hình giá được phát minh bởi H.M.Gartley khoảng vào năm 1932, sau đó được phát hành rộng rãi ở năm 1935 trong cuốn sách: “ Profits in The Stock Markets”.
Trong quyển sách này ông đã đề cập đến mô hình 5 điểm cơ bản, chưa gồm những tỷ lệ Fibonacci. Sau này, Larry Pesavento đã hoàn thiện mô hình với tỷ lệ Fibonacci và đặt ra những quy tắc về cách giao dịch với mô hình Gartley trong quyển sách “Fibonacci Ratios With Pattern Recognition”.

Sau Larry Pesavento đã có một vài trader khác tìm hiểu,nghiên cứu về mô hình này. Trong đó, phải kể đến Scott Carney và Bryce Gilmore. Họ đã có công lao to lớn khi đã kết hợp với tỷ lệ Fibonacci chỉ ra được những biến thể của mô hình giá Harmonic như: Mô hình Crab (Con cua), Bat (Con dơi), Shark (Cá mập), Butterfly (Con bướm)… Đồng thời, ông cũng bổ sung thêm các kiến thức chuyên sâu về những quy tắc trong giao dịch, tính hợp lệ và quản lý rủi ro dựa trên mô hình này. Tất cả đã được ghi lại trong quyển sách “Harmonic Trading”.
Lý thuyết cơ bản đằng sau những mô hình điều hòa dựa trên những biến động giá theo thời gian và tuân theo những mối tương quan tỷ lệ Fibonacci và tính đối xứng của nó trong thị trường. Dựa trên mô hình trader có thể xác nhận được điểm đảo chiều, mức thoái lui, phần mở rộng và những điểm xoay cao và điểm thấp.
Bên cạnh đó, mô hình Harmonic còn có sự kết hợp hai công cụ Fibonacci Extension và Fibonacci Retracement nên có thể đưa ra các điểm vào lệnh, take profit/ stoploss đáng tin cậy.
Trước đây, mô hình Harmonic được dùng chủ yếu trong thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, với sự đa dạng và tính năng mà nó mang đến được nhiều nhà đầu tư lựa chọn và áp dụng mô hình này vào giao dịch trong thị trường forex và tiền điện tử.
Các mô hình giá Harmonic phổ biến
Trên thực tế, mô hình giá Harmonic có rất nhiều biến thể khác nhau, nhưng thông dụng nhất là mẫu hình AB=CD, mô hình con bướm, mô hình con dơi, mô hình cá mập, mô hình con cua, Gartley, mô hình 3 sóng ngang. Mỗi mẫu hình sẽ có các quy ước riêng về tỷ lệ Fibonacci khác nhau. Cụ thể như:
Mô hình AB=CD
Mô hình AB = CD là mẫu hình cơ bản và dễ xác định nhất trong số những mô hình Harmonic. Mô hình này hoạt động hơi khác so với các mẫu hình khác và chỉ bao gồm 3 chuyển động, 4 điểm. Mô hình này có 2 loại: Bullish AB=CD và Bearish AB=CD. Cả 2 đều mang đến tín hiệu đảo chiều. Cụ thể như sau:

Mô hình Bullish AB=CD
- Lúc đầu giá sẽ giảm từ điểm A xuống B
- Tiếp đó, lại điều chỉnh tăng từ điểm B đến điểm C ở mức thoái lui từ 61.8% – 78.6% của đoạn xu hướng AB.
- Sau cùng, giá lại giảm từ điểm C xuống điểm D ở mức mở rộng 127.2% – 161.8% của AB. Độ dài và thời gian tạo thành của đoạn CD phải bằng với AB.
Sau khi kết thúc ở điểm D giá có thể đảo chiều đi lên. Lúc này trader vào lệnh Buy.
Mô hình Bearish AB=CD
- Lúc đầu giá sẽ tăng từ điểm A xuống điểm B
- Tiếp đó, lại điều chỉnh giảm từ điểm B về điểm C ở mức thoái lui từ 61.8% – 78.6% của đoạn xu hướng AB.
- Tại điểm C xuống điểm D ở mức mở rộng 127.2% – 161.8% của AB. Khi này độ dài và thời gian tạo thành của đoạn CD bắt buộc phải bằng với AB.
Sau khi kết thúc ở điểm D giá có thể đảo chiều đi xuống. Lúc này trader vào lệnh Sell.
Mô hình Gartley
Mô hình giá Gartley là mô hình rất phổ biến và lâu đời nhất. Đây là mẫu hình nguyên thủy bao gồm 5 điểm nhưng được bổ sung thêm tỷ lệ Fibonacci. Mô hình này cũng có 2 loại: Bullish Gartley (Gartley tăng giá) và Bearish Gartley (Gartley giảm giá). Mô hình trên có 5 điểm X, A, B, C và D và được quy định như sau:

Bullish Gartley (Gartley tăng giá)
- Giá di chuyển tăng từ điểm X đến điểm A.
- Tiếp đó, giá lại điều chỉnh giảm từ điểm A xuống điểm B ở mức thoái lui 61.8% của XA
- Tại điểm B giá lại điều chỉnh tăng về điểm C ở mức Fibonacci 38.2% đến 88.6% của xu hướng giảm AB.
- Tại điểm C giá sẽ điều chỉnh giảm xuống điểm D ở mức mở rộng từ 127,2% đến 161,8% của xu hướng giảm AB. Hay điểm D cũng là Fibonacci 78.6% của xu hướng tăng XA.
Sau khi đến điểm D thị trường sẽ có xu hướng tăng lên, lúc này trader vào lệnh Buy.
Bearish Gartley (Gartley giảm giá)
- Giá di chuyển giảm từ điểm X đến điểm A
- Tiếp đó, giá lại điều chỉnh tăng từ điểm A lên điểm B ở mức thoái lui 61.8% của XA
- Tại điểm B giá lại điều chỉnh giảm xuống điểm C ở mức Fibonacci 38.2% đến 88.6% của xu hướng tăngAB.
- Tại điểm C giá sẽ điều chỉnh tăng lên điểm D ở mức mở rộng từ 127,2% đến 161,8% của xu hướng tăng AB. Hay điểm D cũng là Fibonacci 78.6% của xu hướng giảm XA.
Sau khi đến điểm D thị trường sẽ có xu hướng giảm giá, lúc này trader vào lệnh Sell.
Mô hình con bướm
Mô hình con bướm hay còn gọi là Butterfly Pattern được phát minh bởi Bryce Gilmore. Cũng giống như mô hình Gartley, Butterfly cũng được hình thành bởi 5 điểm X, A, B, C, D và chia thành 2 loại: Bullish Butterfly, Bearish Butterfly.
Mô hình Bullish Butterfly
- Giá di chuyển tăng từ điểm X đến điểm A
- Tiếp đó, từ điểm A giảm điều chỉnh đến điểm B ở mức thoái lui là 78.6% của XA.
- Tại điểm B giá lại quay đầu tăng lên điểm C ở mức thoái lui từ 38.2% – 88.6% của AB.
- Tại điểm C giá lại quay đầu giảm đến điểm D ở mức mở rộng 161.8% 261.8% của đoạn AB. Đồng thời điểm D cũng là mức thoái lui là 127.2% – 161.8% của XA.

Sau khi điểm D kết thúc giá có xu hướng tăng mạnh mẽ, lúc này trader vào lệnh Buy tại đây.
Mô hình Bearish Butterfly
- Giá dịch chuyển giảm từ điểm X về điểm A
- Tiếp đó từ điểm A giá tăng điều chỉnh đến điểm B ở mức thoái lui là 78.6% của XA.
- Tại điểm B giá lại quay đầu giảm về điểm C ở mức thoái lui từ 38.2% – 88.6% của AB.
- Tại điểm C giá lại tăng lên điểm D ở mức mở rộng 161.8% 261.8% của đoạn AB. Đồng thời điểm D cũng là mức thoái lui là 127.2% – 161.8% của XA.

Sau khi điểm D kết thúc giá sẽ quay giảm lúc, này trader vào lệnh Sell.
Mô hình con cua
Mô hình con cua được phát minh bởi Scott Carney. Mô hình này cũng tương tự mô hình con bướm với 5 điểm. Tuy nhiên, khác biệt giữa 2 mẫu hình này là đoạn điều chỉnh AB ngắn hơn, CD dài hơn. Mô hình con cua cũng có 2 loại: Bullish Crab và Bearish Crab.

Mô hình Bullish Crab
- Giá dịch chuyển tăng từ điểm X đến điểm A
- Tiếp đó, lại giảm từ điểm A về điểm B ở mức thoái lui từ 38.2% – 61.8% của đoạn XA.
- Tại điểm B giá đảo ngược tăng lên điểm C ở mức thoái lui từ 38.8% – 88.6% của đoạn AB.
- Sau đó, giá lại quay đầu giảm từ điểm C về điểm D ở mức mở rộng từ 261.8% – 361.8% của đoạn AB. Đồng thời điểm D cũng là mức thoái lui 161,8% đoạn XA.
Khi điểm D kết thúc giá sẽ đi theo xu hướng tăng, lúc này trader vào lệnh Buy.
Mô hình Bearish Crab
- Giá dịch chuyển giảm từ điểm X đến điểm A
- Tiếp đó, lại tăng từ điểm A đến điểm B ở mức thoái lui từ 38.2% – 61.8% của đoạn XA.
- Tại điểm B giá lại quay đầu giảm về điểm C ở mức thoái lui từ 38.8% – 88.6% của đoạn AB.
- Sau đó từ điểm C giá lại quay đầu tăng về điểm D ở mức mở rộng từ 261.8% – 361.8% của đoạn AB. Đồng thời điểm D cũng là mức thoái lui 161,8% đoạn XA.
Khi điểm D kết thúc giá sẽ đi theo xu hướng giảm, lúc này trader vào lệnh Sell.
Lưu ý: Ngoài mô hình con cua tăng giảm ở trên thì còn có một biến thể khác của mô hình nay là mô hình con cua sâu. Mô hình con cua sâu khác với mô hình con cua là điểm A hồi về điểm B ở mức thoái lui là 88.6 % của đoạn XA thay vì 38.2% – 61.8%.