Đòn bẩy (Leverage) là gì? Nên sử dụng đòn bẩy bao nhiêu trong giao dịch Forex?
Đòn bẩy là thuật ngữ khá phổ biến, nó đề cập đến việc dùng vốn vay trong các hoạt động đầu tư, để tối ưu hoá lợi ích cho doanh nghiệp. Và trong đầu tư tài chính, đòn bẩy cũng là nhân tố rất quan trọng.
Trong bài viết này, Gocdautu sẽ cùng các bạn đi làm sáng tỏ toàn bộ những vấn đề căn bản nhất của đòn bẩy và giao dịch có sử dụng đòn bẩy trên thị trường ngoại hối.
Đòn bẩy là gì?
Đòn bẩy cũng là thuật ngữ phổ biến trong ngành tài chính, khi đề cập đến đòn bẩy, chúng ta sẽ nhớ ngay về câu phát biểu rất nổi tiếng của Archimedes – nhà toán học, vật lý học lỗi lạc: “Nếu cho tôi một điểm tựa, tôi sẽ nhấc bổng trái đất lên”. Trong thị trường tài chính, về căn bản, đòn bẩy cũng chỉ mang tính chất đơn thuần của nó, cụ thể , đòn bẩy hỗ trợ cho trader tiến hành giao dịch mua hoặc bán các loại tài sản tài chính với giá trị giao dịch cao gấp hàng trăm lần, tương đương với tổng số tiền có trong tài khoản của họ.
Ví dụ: chỉ với khoản tiền 100$ các bạn sẽ thực hiện những giao dịch có giá trị lớn đến 200$, 500$, 1000$. ..
Mối quan hệ giữa margin và đòn bẩy
Đòn bẩy cũng liên quan chặt chẽ đến một khái niệm khác của đầu tư tài chính, gọi là margin tức ký quỹ.
Để thực hiện đòn bẩy đối với những giao dịch tài chính, nhà đầu tư cần có một số tiền nhất định trong tài khoản và số tiền này được xem coi là ký quỹ. Đòn bẩy càng cao thì margin càng thấp.
Ví dụ: khi thực hiện một giao dịch có giá trị 1,000$, số tiền ký quỹ tối thiểu hoặc margin là 200$, vậy với 800$ còn lại, nhà môi giới sẽ giúp cho bạn vay mượn.
Đòn bẩy trong đầu tư tài chính thường thể hiện dưới dạng tỷ lệ như 1:2. 1:5, 1:1 00, 1:5 00, 1:1 000. …
Giao dịch đòn bẩy
Trong forex, các trader sẽ trả lãi suất vay khi giữ vị thế qua đêm và lãi suất đó, trader có thể được trả trên thị trường forex hay được cộng dồn vào tài khoản của mình tuỳ theo tỷ lệ chênh lệch lãi suất giữa đồng tiền của mỗi quốc gia.
Một điểm khác biệt lớn của giao dịch đòn bẩy trong forex và chứng khoán là khi giao dịch forex các trader luôn sử dụng đòn bẩy. Vì giá trị giao dịch trên thị trường này là tương đối cao nên nếu không có đòn bẩy thì các bạn phải đảm bảo có một số vốn rất lớn.
Khối lượng giao dịch trong forex tính theo Lot, các trader được phép đặt lệnh với giá trị tối thiểu là 0.01 lots.
Ví dụ: cặp USD/JPY , 1 lot = 100,000 USD. Giả sử mỗi bạn sẽ đặt lệnh Buy 0.01 lots và nếu không có đòn bẩy thì số tiền ký quỹ cần phải có là 1,000$. Đây là số tiền rất cao, kể cả cho những trader Việt. Hơn thế nữa, lợi nhuận trong forex phụ thuộc vào sự biến động của giá cả, được đo bởi số pip, mà giá trị của pip là cực thấp. Do vậy, nếu thực hiện mua bán với khối lượng nhỏ và không dùng đòn bẩy thì lợi nhuận thu về sẽ không đáng là bao nhiêu so với số tiền đã chi ra ban đầu.
Cách thức hoạt động của đòn bẩy
Chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu cách thức mà đòn bẩy sẽ vận hành bằng việc so sánh giao dịch có sử dụng đòn bẩy và không sử dụng đòn bẩy.
Ví dụ: Số dư hiện tại của tài khoản là 2000$. Tài khoản có tỷ lệ đòn bẩy là 1:500.
Không sử dụng đòn bẩy
Nếu như bạn đã đặt mua 0.2 lots cặp USD/CAD. 0.2 lots = 20,000 USD và số tiền ký quỹ tối thiểu cho lệnh sẽ là 20,000$, trong khi tài khoản của bạn chỉ có 2000$? và không thực hiện được giao dịch.
Lúc này, bạn giảm khối lượng giao dịch chỉ còn 0.01 lots = 1000 USD và số tiền ký quỹ ít nhất là 1000$.
Nếu giá tăng và giao dịch của bạn thắng 100 pip thì lợi nhuận của lệnh sẽ = khối lượng lệnh x số pip thắng x giá trị pip = 1000x100x(0.00 01/1.1320 0) = 8.83$, với 1.13200 là tỷ giá cặp USD/CAD lúc đóng lệnh.
Nếu giá giảm và giao dịch của bạn thua 30 pips thì số tiền thiệt hại của lệnh là 1000 x 30 x (0.00 01/1.1190 0) = 3.36$, với 1.11900 là tỷ giá USD/CAD lúc đóng lệnh.
Sử dụng đòn bẩy
Cũng với tổng số tiền ký quỹ là 1000$ nhưng bạn sử dụng tỷ lệ đòn bẩy 1:1 00 thì khối lượng mà bạn có thể nắm giữ lúc này sẽ là 1 lots.
Nếu giá tăng lên và bạn thắng 100 pips thì lợi nhuận của lệnh là 100,000 x 100 x (0.00 01/1.1320 0) = 883$.
Ngược lại, nếu giá giảm xuống và bạn thua 30 pips , thua lỗ của lệnh là 100,000 x 30 x (0.00 01/1.1190 0) = 336$.
So với việc không sử dụng đòn bẩy thì khi dùng đòn bẩy với tỷ lệ 1:1 00, cũng với số tiền 1,000$ nhưng các bạn được mua bán với lệnh có giá trị hơn 100 lần sẽ tăng lợi nhuận đến 100 lần và đồng thời, nếu thất bại hay thua lỗ cũng tăng thêm gần 100 lần.
Sử dụng đòn bẩy càng lớn thì lợi nhuận nhận được sẽ rất cao, tuy nhiên rủi ro cũng sẽ tăng theo tương đương. Chính vì vậy mà đòn bẩy thường được coi là con dao 2 lưỡi của kinh doanh tài chính.
Tỷ lệ đòn bẩy tối đa
Khi tham gia giao dịch trên sàn forex là tương ứng với việc mỗi bạn được sử dụng đòn bẩy, tuy vậy, sử dụng với tỷ lệ bao nhiêu và trong bất cứ trường hợp nào lại còn phụ thuộc rất nhiều yếu tố khác nữa.
Các sàn forex sẽ cung cấp một tỷ lệ đòn bẩy tối đa nhất định, thấp nhất là 1:30 và cao nhất hiện nay đang là 1: không giới hạn của sàn Exness. Tuy nhiên, tỷ lệ này cũng không phải sẽ được sử dụng đối với tất cả trường hợp, mà còn phụ thuộc vào loại tài khoản, vào vốn chủ sở hữu và loại sản phẩm giao dịch. Các bạn cần hiểu rõ các chính sách về đòn bẩy của mỗi sàn để chọn lựa broker làm sao cho đúng với nhu cầu của bản thân.
Tỷ lệ đòn bẩy phụ thuộc vào giấy phép của sàn forex
Những sàn forex uy tín được cấp phép từ nhiều cơ quan khác nhau FCA hay ASIC cũng chịu hạn chế với tỷ lệ đòn bẩy tối đa được phép cung cấp cho nhà đầu tư. FCA quy định 1:30 là tỷ lệ đòn bẩy tối đa áp dụng cho tất cả broker do tổ chức họ đang quản lý, trong khi ấy ASIC lại cho phép những các nhà đầu tư của mình cung cấp với tỷ lệ lên đến 1:500.
Những cơ quan khác bao gồm CySEC, FSA. .. cũng cho phép broker của họ cung cấp tỷ lệ đòn bẩy cực cao, 1:1000, 1:2000, 1:3000, hoặc 1: không hạn chế.
Tỷ lệ đòn bẩy phụ thuộc vào từng loại tài khoản
Mỗi sàn forex cung cấp các loại tài khoản khác nhau, thoả mãn mọi phân khúc khách hàng, từ trader mới, vốn nhỏ đến trader có thâm niên, vốn lớn. .. Mỗi loại tài khoản sẽ có các điều kiện giao dịch khác nhau như chênh lệch spread, phí môi giới, quy định về số tiền nộp vào, khối lượng giao dịch tối thiểu/tối đa. .. và bao gồm cả tỷ lệ đòn bẩy.
Thông thường, những loại tài khoản tiêu chuẩn, hay tài khoản mini như Micro sẽ có tỷ lệ đòn bẩy tuyệt đối cao hơn so với các loại tài khoản Chuyên nghiệp, Vip và Pro. Vì loại tài khoản chuyên nghiệp thường do những trader có kinh nghiệm chọn lựa, họ giao dịch với khối lượng lớn, tương ứng với rủi ro cao hơn nên một tỷ lệ đòn bẩy thấp sẽ giúp họ giảm thiểu bớt rủi ro. Ngược lại, các loại tài khoản tiêu chuẩn hay được giao dịch bởi những trader mới, vốn nhỏ nên đòn bẩy cao sẽ giúp nhà đầu tư giao dịch với khối lượng lớn hơn giúp gia tăng lợi tức.
Ví dụ: tỷ lệ đòn bẩy cao phụ thuộc theo các loại tài khoản giao dịch
Tỷ lệ đòn bẩy phụ thuộc vào sản phẩm giao dịch
Phụ thuộc vào giá trị của mỗi loại tài sản trên thị trường mà tỷ lệ đòn bẩy tối đa được áp dụng trên các loại tài sản đó cũng khác nhau.
Thông thường chỉ số, forex và vàng là những loại có tỷ lệ đòn bẩy tuyệt đối cao nhất và đây cũng chính là tỷ lệ được sử dụng trên tài khoản giao dịch. Kế đó là những hàng hoá, kim loại quý khác và năng lượng. Sau cùng là tiền điện tử, quỹ ETF, cổ phiếu. ..
Ví dụ: tài khoản Standard của sàn Exness có tỷ lệ đòn bẩy tối đa là 1:2 000. Khi vào tài khoản này, các bạn sẽ được mua bán forex và vàng với đòn bẩy tối đa 1:2 000, chỉ số và Bitcoin là 1:1 00, các loại tiền điện tử khác là 1:20 và cổ phiếu là 1:20. ..
Tỷ lệ đòn bẩy phụ thuộc vào vốn chủ sở hữu
Mỗi sàn forex sẽ có những quy định riêng trong mối tương quan giữa đòn bẩy và vốn chủ sở hữu (equity), equity càng cao thì tỷ lệ đòn bẩy tối đa được áp dụng càng thấp, mục đích chính là hỗ trợ các trader vốn nhỏ khi mua bán khối lượng lớn và giảm thiểu rủi ro đối với các trader có vốn lớn.
Thay vì equity thì các broker sẽ quy định tỷ lệ đòn bẩy phụ thuộc trên số dư tài khoản (Balance) hay lượng vốn nộp vào tài khoản (Deposit).
Ví dụ: tỷ lệ đòn bẩy sẽ phụ thuộc trên số dư tài khoản của sàn Exness
Tỷ lệ đòn bẩy phụ thuộc vào nền tảng giao dịch
Quy định trên cũng tồn tại ở một số ít những forex broker nhưng không phổ biến.
Ví dụ: tỷ lệ đòn bẩy tối đa được sử dụng khi giao dịch những cặp tiền ngoại lai (exotic) trên nền tảng MT4 và MT5 là khác nhau cho mọi loại tài khoản hoạt động trên sàn FXTM (bao gồm ECN, ECN Zero hay FXTM Pro). Trên phần mềm MT4, tỷ lệ tối đa là 1:100 trong khi trên MT5 là 1:200.
Hay như ở sàn Exness, hầu hết mọi loại tài khoản nếu giao dịch trên nền tảng MT4 đều được sử dụng đòn bẩy tối đa là 1: không giới hạn (có điều kiện) còn nếu giao dịch trên nền tảng MT5 sẽ phải giới hạn với tỷ lệ 1:2000.
Tỷ lệ đòn bẩy phụ thuộc vào các điều kiện giao dịch khác
Đây cũng là một quy định khá độc đáo và chỉ có ở một số ít sàn forex. Điển hình là Exness, trader chỉ được phép dùng tỷ lệ đòn bẩy 1: không hạn chế nếu đáp ứng một số điều kiện như: đã thực hiện ít nhất 10 lệnh (các lệnh đã đóng lại và không tính lệnh chờ), giao dịch được tối thiểu 5 lots. Nếu không đáp ứng đủ 2 điều kiện trên thì trader chỉ được giao dịch đòn bẩy tối đa là 1:2000.
Kết luận
Những thông tin trên mà Gocdautu đã cung cấp cho độc giả, phần nào bổ sung vào kho tàng kiến thức. Hy vọng với những gì được chia sẻ, bạn sẽ giao dịch tốt hơn cho những lần tới.
